Verandert het vaccin je DNA?

Sommige van de coronavaccins werken met mRNA-technologie. Dit is een techniek die met DNA te maken heeft. Maar wat precies? Ik heb geen idee. In deze serie zoek ik uit hoe de mRNA-vaccins precies werken, en of ze je DNA veranderen.

Terug naar school

Eerlijk: ik heb niet zo goed opgelet op school bij dit onderwerp. Ik weet nog dat onze biologiedocent niet zo goed bijhield wie aanwezig waren. Mogelijk heb ik de hele les over DNA en RNA gemist. Wat DNA is, weet ik wel ongeveer, maar RNA, of mRNA? Al sla je me dood. Wat gentherapie is weet ik ook niet precies. Ik begin dus even bij het begin. Als je dit allemaal al weet: ga door naar deel 2 van deze serie.

Wat is DNA/RNA/mRNA?

We beginnen bij het makkelijke deel: DNA. Elke cel in je lichaam bevat DNA, dat is de code van je lichaam. Je DNA is uniek, en beschrijft precies alle kenmerken die je hebt. Of je blond bent of zwart haar hebt, of je grote of kleine oren hebt, alles staat in je DNA. Elke cel in je lichaam bevat dezelfde DNA-code. Je DNA is ongeveer hetzelfde als je genen, dat wil zeggen: je genen zijn gemaakt van DNA.

DNA verandert niet

In principe verandert je DNA niet tijdens je leven. Dat is ook de reden dat de politie DNA-materiaal kan gebruiken voor onderzoek: het blijft altijd hetzelfde. Wat wel kan, lees ik op een website over kanker, is dat het DNA in bepaalde cellen verandert, dit noem je mutatie. Door roken kan bijvoorbeeld het DNA in je longen beschadigd raken (muteren), en door zonlicht kan het DNA in je huidcellen muteren. Door zo’n mutatie kan een tumor ontstaan, je cellen blijven zichzelf dan kopiëren, zonder rem. Dit betekent niet dat je DNA-code veranderd is, alleen dat het DNA in de beschadigde cellen niet meer goed werkt.

mRNA

Dan RNA, hierover was het héél moeilijk om duidelijke informatie te vinden. De websites greelane.com en Ms. Mora’s Biology Blog vond ik nog het meest duidelijk, voor als je het zelf wil nalezen. Een korte samenvatting van wat ik heb gevonden over RNA:

De cellen in je lichaam worden constant vernieuwd, oude cellen worden afgebroken en nieuwe worden aangemaakt. Dit gebeurt door middel van messenger-RNA, of mRNA. In elke cel zit je DNA opgeslagen, en met deze code wordt met behulp van mRNA nieuwe cellen gemaakt.

mRNA lijkt veel op DNA, maar het grote verschil is dat mRNA tijdelijk is. In je DNA zit de code van je lichaam opgeslagen, en mRNA zorgt er samen met je ribosomen voor dat met deze code eiwitten gemaakt worden.

Dat gaat zo: je DNA bevindt zich in de celkern, dat is het binnenste gedeelte van de cel, en wordt beschermd door het kernmembraan. Je ribosomen, die nieuwe eiwittenbeetje kort door de bochtje ribosomen maken aminozuren, dat zijn de bouwstenen van eiwitten kunnen maken, zitten juist buiten de celkern, en kunnen de celkern niet in.

Om te zorgen dat je DNA een boodschap naar de ribosomen kan sturen, is er mRNA. mRNA kan door de poriën van het kernmembraan heen, en stuurt zo instructies van je DNA naar de ribosomen. Als de nieuwe eiwitten zijn gemaakt, wordt het mRNA weer afgebroken, en wanneer het nodig is wordt er nieuw mRNA gemaakt.

Knippie

Je kan het vergelijken met het naaien van een tas. Stel je wil een tas naaien. Dan zoek je een naaipatroon op in een naaitijdschrift, laten we zeggen: de Knippie. Het patroon trek je over op doorzichtig patroonpapier, en daarmee knip je de stof uit. De stof naai je aan elkaar, en voila: een tas. In dit voorbeeld is de Knippie je DNA, en je mRNA is het patroonpapier. Je eiwitten zijn dan de tas.

Wat belangrijk is om te onthouden: je mRNA is tijdelijk en en je DNA is permanent. Je mRNA kan je DNA niet veranderen, net zoals je met patroonpapier niet de Knippie kan veranderen.

Deel twee

Excuus voor de lange tekst, ik had me voorgenomen om dit artikel maximaal 300 woorden lang te maken, is niet gelukt. Wat wel gelukt is, is dat ik nu ongeveer begrijp hoe DNA en mRNA werkt, in het volgende artikel ga ik uitzoeken hoe het mRNA-vaccin precies werkt. En dan in het volgende deel: is het vaccin gentherapie? Stay tuned…